Monday, February 12, 2024

ලාංකීය සංස්කෘතිය සංකේතමත පදනම් වූවකි.

 

මානව පැවැත්මෙහි සමස්තය වශයෙන් ගැනෙන සංස්කෘතියේ කාර්යභාරය වන්නේ සමාජය සමබරව පවත්වාගෙන යාමයි.ශ්‍රී ලාංකේය සමාජය සංස්කෘතිය මුල් කර ගනිමින් ගොඩනැගුණු අයුරු දැක ගත හැකිය.සංස්කෘතිය තුළ දක්නට ලැබෙන භෞතික සංස්කෘතිය සංකේත මත පදනම් වූවකි.විවිධ අරුත් ගම්‍යකරමින් එකී සංස්කෘතිය ගොඩනැගී ඇත.

පුරාතන මානවයා විවිධ සන්නිවේදන ක්‍රම සිදුකර ඇත්තේ සංකේත පදනම් කර ගනිමිනි.ඉන් කිහිපයක් ලෙස,

💥බොල් විනා තැබීම - සර්ප උපද්‍රවයන්ගෙන් මිදීමට හා ඒ බව අනෙක් අයව දැනුවත් කරන්නාවූ සන්නිවේදන උපාය මාර්ගයකි.

💥වසංගත වැටිය - ගවයන්ට වැළඳෙන මුඛ රෝග හා කුර රෝග පිළිබඳ ගම්වැසියන් දැනුවත් කිරීමට යොදාගත් ක්‍රමයකි.

💥කඩුල්ලේ අතු වැලක් එල්ලීම - කිසියම් බෝවන රෝගයක් ගෙදර පවතී නම් ඒ බව වෙනත් අයට දැනවීමට හා ඔවුන්ගේ ආරක්ෂාව පතා මෙය කරනු ලබයි.

💥කොළ අතු මිටියක් කඩුල්ලේ කණුවක බැඳීම - කිල්ල දැක්වීමට මෙය සිදුකරයි. කොටහළු ,මරණ ,වැදුගේ කිල්ල, ඔසප් කිල්ල වේ. හොරි, දද, කුෂ්ඨ රෝගයෙන්ට කිලි වැදුණු විට ඒවා දරුණු අතට පත්වේ. ඒ බව දැනවීමට හා එයින් ආරක්ෂා වීමට මෙම සන්නිවේදන ක්‍රමය කරනු ලබයි.මෙය ගැමි ජනයා අතර පැවති සංකේතාත්මක සන්නිවේදන ක්‍රමයකි.


💥බුලත හා සම්බන්ධ වූ සංකේතාත්මක සංස්කෘතිකාංග දැකිය හැකිය.ඒවානම්, 

⦿මංගල දිනයෙන් පසු දින මනාලයාගේ හෝ මනාලියගේ ගෙදරට එන පිරිසෙහි සංඛ්‍යාව දැනුම් දෙන්නේ එන සංඛ්‍යාවට සමාන බුලත් කොළ දීමෙනි.

⦿ගෙදරට අමුත්තෙකු පැමිණ විට පළමුව දෙන්නේ බුලත් හෙප්පුවයි එයා අමුත්තා පිළිගැනීමක් හෝ ගරු කිරීමක් ලෙස ලබාදේ.

⦿බක්මහ අවුරුදු උත්සවයේදී දෙමාපියන් ,ගුරුවරුන්, වැඩිහිටියන්, ඥාතීන් ක්ෂමා කරන්නේද බුලත් හුරුල්ලක් දීමෙනි.

⦿පිරිත් මණ්ඩපය හා මංගල පෝරුව යනාදියෙහි බුලත් එල්ලීම අනිවාර්ය වේ 

⦿ආගමික හෝ වෙදකම සම්බන්ධ කටයුතුවලදී මුල් වන්නේ ද බුලත්ය .


💥කොඩියද ලාංකීය ජන සමාජයේ විවිධ සම්බන්ධතා නිරූපණය කිරීම සඳහා යොදාගත් සංකේත මෙවලමකි .


එහිදී පළාත ආගමික කුල ජන කණ්ඩායම් දේවාල රාජකාරී කටයුතු සංකේතවත් කිරීම සඳහා කොඩිය භාවිතා කොට ඇත පෙරහරකදී විවිධ ශේෂවලත් පුද්ගලයින්ගේ හා වෘත්තීයයන්හි සම්බන්ධතාවය ගොඩනඟා ගන්නා  ලද්දේද කොඩිය සංකේතවත් කිරීමෙනි. ප්‍රදේශ සංකේතවත් කරන්නේ කොඩියෙනි. එහිදී ,


ඌව පළාත - හංසයා කොඩිය 

සතර කෝරලය - සිංහ කොඩිය 

සත්කෝරලය - ඉර හඳ කොඩිය 

සබරගමුව- කහ පාට රෙදි කොඩිය 


⦿රාජකාරවලදී,

වෙඩික්කාර ලේකම් - රතු කොඩිය 

ඌව පළාත දිසාව - නෙළුම් කොඩිය 

ගජනායක නිලමේ -  ඇත් කොඩිය 

මහලේකම් -  ඇත් කඳ ලිහිණියා කොඩිය.


⦿දේවාල සංකේතවත් කිරීම,

කතරගම දේවාලය -  සැවුල් කොඩිය 

විෂ්ණු දේවාලය - ගරුඬ කොඩිය 

දෙවි නුවර දේවාලය -  ඉර හඳ කොඩිය 


⦿කුලවලට අයත් කොඩිය,

කරාව කුලය -  මකර කොඩිය  

දුරාව කුලය - රතුපාට සිංහයා ගොඩිය 

සලාගම කොඩිය -  අත්තුවක්කුව යෙදූ කොඩිය 


💥රබාන තුළින් සිදුවන සන්නිවේදන  සංකේතයන්,


⦿මනාලයා ඇතුළු මංගල පාර්ශවය පිළිගනු ලබන්නේ රබර් ගැසීමෙනි 

⦿මගුල් ගෙදර කෑම මේසේ ඉඳුල් කරන වෙලාව සංකේතාත්මකව දක්වන්නේ ලබන්නේ ගැසීමෙනි.

⦿මනාලියගේ පාරිශුද්ධත්වය ගමට සන්නිවේදනය කරනුයේ රබන් ගැසීමෙනි.තමාගේ පවිත්‍රත්වය පෙන්වීමට අපොහොසත් වූ මනාලියගේ දෙවැනි දිනයේදී රබන් ගැසීම නොකරයි.


💥කරල් පැදුර - නෑනා මස්සිනා විවාහයකදී ඒ පිළිබඳ එකඟතා පළ කෙරෙන සංකේතාත්මක ආකාරයකි.


💥කුල්ල පේ කිරීම - කාමරයේ දොරකඩ ළඟ කුල්ල තබා අඹුසැමියන් ලෙස හැසිරෙති.


💥අමුඩ පේ කිරීම - සිය පොදු භාර්යාව සමඟ එකට සිටින බව සොහොයුරාට සන්නිවේදනය කරනුයේ අමුඩය දොර උඩින් දැමීමෙනි.


💥කඩුල්ලෙන් සිදු කරන සංකේතාත්මක සන්නිවේදනය,

⦿කඩුල්ලේ පොලු 4 ම දමා තිබීම - නිවැසියන් ඈත ගමනක ගිය බව.

⦿කඩුල්ලේ පොලූ තුනක් දමා තිබීම - නිවැසියන් ගමේ අවට සිටින බව.

⦿කඩුල්ලේ පොලු දෙකක් දමා තිබීම - නිවැසියන් ගෙදර අවට සිටින බව.

⦿කඩුල්ලේ පොලූ එකක් දමා තිබීම - අඹු සැමියන් ගෙදර කිසියම් කාර්යයක් නිරතවන බව.

⦿කඩුල්ලේ පොලූ සියල්ල ඉවත් කර තිබීම - ගෙදරට පැමිණීමට කිසිදු බාධාවක් නැති බව සන්නිවේදනය කිරීම.


💥බෝල අතු බැඳීම - වැවක් ළඟ එසේ සිදුකර ඇත්නම් එය තහංචියකි. එනම් වැවේ මාළු ඇල්ලීම හෝ වතුර ගැනීම තහංචි කෙරේ.

💥ජීවන පිළිවෙත සම්බන්ධ සාම්ප්‍රදායික ක්‍රම අතර දඩයම පිණිස කැලයට ගිය විටදී එහි අතරමං වූ විට යොදාගත් සන්නිවේදන ක්‍රම දැකිය හැකිය.

⦿හූ කීම 

⦿දුම ගැසීම 

⦿අතු හන් නැමීම 

⦿ගස්වල සලකුණු තැබීම 

⦿තණ පඳුරු එකට අල්ලා බැඳීම අඩි පාර   

එවැනි සංකේත ලෙස දැකගත හැකිය.එවිට ශ්‍රී ලාංකීය සාම්ප්‍රදායික සන්නිවේදනය තුළ භාවිතා කරන්නා වූ සියලු අංගයන් සංකේතාත්මක බවින් අනූන බව හඳුනාගත හැකිය.

No comments:

Post a Comment

පුවත්පත් භාෂාවේ නිර්මාණශීලීත්වය ප්‍රගුණ කරන තීරු ලිපි

          තීරු ලිපි යනු දේශපාලන, සමාජ, ආර්ථික, සංස්කෘතික, වෛද්‍ය, ක්‍රීඩා, සූප ශාස්ත්‍රීය, ආගමික, සංචාරක, ව්‍යාපාරික යනාදී නන් වැදෑරුම් විෂ...